Kazakistan Cumhuriyeti Bilim ve Eğitim Bakanlığı Yabancı Diller ve Mesleki Kariyer Üniversitesi tarafından 12-14 Haziran 2014 tarihleri arasında Almatı’da düzenlenen, “Uluslararası Almatı 2015-İslam Medeniyetleri Başkenti: Medeniyetler Başşehri” adlı sempozyuma, Atatürk Üniversitesini temsilen Rektör Prof. Dr. Hikmet Koçak ve Orta Doğu ve Orta Asya-Kafkaslar Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Osman Mert davetli olarak katıldı.
Rektör Prof. Dr. Hikmet Koçak, “Türk Dünyasının Birliği Yolundaki Engeller ve Çözüm Önerileri” başlıklı bildirisinde, Türklerin dünya tarihindeki yerine ve önemine dikkat çekti.
Küresel Güçler “Türk” Üst Kimliğini Parçalamışlardır
Rektör Koçak, bölgesel ve uluslararası güçlerin Uluğ Türkistan (Büyük Türkistan) toprakları üzerinde yaşayan Türk boy ve toplulukları üzerinde kurdukları hâkimiyet ve uyguladıkları etnogenez politikalar yüzünden “Türk” üst kimliğinin parçalandığını; Türk boy ve topluluklarının mensubu bulundukları “uruğ” ve “boy” adlarının (Kazak, Kırgız, Özbek, Türkmen, Azeri, Tatar, Çuvaş, Yakut…) ön plana çıkartılarak birbirinden ayrı; özerk ve yarı özerk cumhuriyetler hâline getirildiklerini ifade etti.
Koçak, yeni Türk Cumhuriyetlerinin ilk on yılının sosyal, kültürel, dinî, siyasi, askerî, ekonomik alanlarda kuruluş, derlenme, toparlanma ve yapılanma çalışmalarıyla; ikinci on yılının ise değişme, gelişme, modernleşme ve “dünya ülkeleriyle entegrasyon ile geçtiğine dikkat çekti.
Türk Cumhuriyetleri, Birbirleriyle İlişkilerini Olması Gereken Düzeye Getirememişlerdir
Yeni Türk Cumhuriyetlerinin kendi ülkeleriyle ilgili başarılara imza atarken ne yazık ki, birbirleriyle ilişkilerinde beklenen ve özlenen birlikteliği gerçekleştiremediklerini, Türk Dünyası’nda mevcut sorunların çözümlenmesi ve hedeflenen birlikteliğin oluşabilmesi için TÜRKSOY, Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (Türk Konseyi / Türk Keneşi), Türk Üniversiteler Birliği kurulduğunu, bu kurum ve kuruluşların “Dilde, fikirde ve işte birlik” parolası çerçevesinde faaliyet göstermeye başladıklarını; ancak bu kurum ve kuruluşların faaliyetlerinin çoğunlukla “sosyal ve kültürel alanlarla sınırlı kaldığını, devlet başkanları seviyesinde yapılan toplantılarda alınan kararların da “tavsiye kararları” olmaktan öteye gidemediklerini belirterek, bir durum tespitinde bulunan Koçak, Türk Dünyası’nın birliği için önerilerini şu şekilde sıraladı;
İlişkiler Her Alanda Yoğunlaştırılmalıdır
Türk Cumhuriyetleri devlet başkanlarının ve üst düzey yöneticilerini daha sık bir araya gelmeli
Türk Cumhuriyetlerinin hepsinde aynı adda ve aynı amaca yönelik olarak Türk Dünyası ile koordinasyonu ve işbirliğini sağlayacak bakanlıklar kurulmalı
Türk Dünyası Vatandaşlığı Oluşturulmalıdır
Türk devlet, boy ve toplulukları arasında ulusal ve uluslararası konularda kolektif düşüncenin oluşturulabilmesi için tıpkı Avrupa Birliği Vatandaşlığına benzer bir “Türk Dünyası Vatandaşlığı” uygulamasa geçilmeli
Türk Cumhuriyetleri arasındaki sosyal, kültürel, eğitim, ticari, askerî ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi gerektiği
Türk Dünyası’ndaki üniversiteler arasındaki ilişkilerin artırılmalı
Türk Cumhuriyetlerinin birbirlerine uyguladıkları vizelerin kaldırılmalı
Doç. Dr. Osman Mert ise “Türk Konseyi (Keneşi) ve Türk Konseyi Türk Üniversiteler Birliği” başlıklı bildirisinde Sovyetler Birliği öncesi ve Sovyetler Birliği sonrası Türk Dünyası’nın durumunu değerlendirdikten sonra Türk Konseyinin oluşum sürecinde Türkiye’nin faaliyetleri; Türkçe Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları Zirveleri ve bu zirvelerde alınan kararlar; Nahçıvan Anlaşması; Türk Konseyi’nin kuruluş süreci, amaçları, Konseye bağlı kurum ve kuruluşlar ve Konseyin faaliyet alanları; Türk Üniversiteler Birliği, Birliğin kuruluş süreci, bu süreçte Atatürk Üniversitesinin katkıları; Birliğin amaçları ve Birliğin Dönem Başkanı olarak Atatürk Üniversitesi’nin faaliyetleriyle ilgili bilgiler verdi.
Sempozyumun kapanış töreninde ise Yabancı Diller ve Mesleki Kariyer Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sabri Hizmetli, Rektör Prof. Dr. Hikmet Koçak’a çapan giydirdi. Ayrıca iki üniversite arasında akademik ilişkilerin geliştirilmesine yönelik anlaşmalar imzalandı. Üniversitenin mezuniyet törenine de katılan Rektör Koçak, törende bazı öğrencilerin diplomalarını verdi.