Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Aysun Pekşen, Türkiye’de ve dünyada zehirli mantarları birbirinden ayırt etmeye yaradığı iddia edilen bazı yanlış inanışların zehirlenmelere ve yüzlerce insanın ölümüne neden olduğunu söyledi.
Türkiye florasının doğa mantarları bakımından çok zengin olduğunu söyleyen Prof. Dr. Aysun Pekşen, “Özellikle kırsal kesimde yaşayan halk arasında doğadan mantar toplayarak tüketme alışkanlığı yaygındır. Doğa mantarları içinde yenme kalitesi yüksek mantarlar yanında, zehirli mantarlarda bulunmaktadır. Zehirli ve yenilebilir mantarları birbirinden ayırt etmek bazen çok zordur. Sonuç olarak mantarları iyi tanımayan toplayıcılar tarafından yenen ve zehirli olan mantarlar kolaylıkla karıştırılabilmektedir. Dünyada ve ülkemizde doğa mantarlarının tüketilmesi sonucu ortaya çıkan zehirlenme olaylarıyla sıkça karşılaşılmaktadır. Türkiye’de yerel halk tarafından zehirli türlerin tüketimi sonucu ortaya çıkan zehirlenmeleri her ilkbahar ve sonbahar dönemlerinde ciddi bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Mantar toplayıp tüketen kişilerin zehirli ve zehirsiz mantar konusunda yeterli bilgisinin olmaması, zehirlenmelerin tedavi merkezlerinden uzak yerlerde olması, zehirlenmeye neden olan mantarların teşhisinde yeterli tıbbi laboratuvar ve uzmanın bulunmaması mantar zehirlenmelerinin ölümle sonuçlanmasına neden olmaktadır. Ülkemizde ve dünyada yenen ve zehirli mantarları birbirinden ayırt etmeye yaradığı iddia edilen bazı yanlış inanışlar zehirlenmelere, yüzlerce insanın ölümüne neden olmaktadır” dedi.
ZEHİRLİ VE YENEN MANTARLAR HAKKINDAKİ YANLIŞ İNANIŞLAR
Prof. Dr. Aysun Pekşen, zehirli ve yenen mantarlar hakkındaki yanlış inanışları şöyle sıraladı:
“- Mantar koparılınca zehirli ise içi hemen mavileşir.
- Mantar gümüş bir kaşık veya para ile kaynatıldığında mantar zehirli ise gümüş kararır.
- Zehirli mantarları salyangozlar yemezler. Böceklerin yediği mantarlar zehirsizdir.
- Hoş kokulu, lezzetli olan ve şapkasından bir parça koparıldığında iç kısmının rengi değişmeyen mantarlar zehirsizdir.
- Çayırlarda yetişen mantar türleri zehirsizdir.
- Ağaçlar üzerinde yetişen mantarlar zehirsizdir.
- Tuzlu veya sirkeli suda mantarı kaynatmak zehri ortadan kaldırır.
- Mantarların yanında ve yakılarında mantar varsa o mantar zehirlidir.
- Zehirli veya yenen mantarlar ayrı ayrı topraklarda yetişir.
- Mantara zehiri yılanlar verir.
- Kurutulmuş mantar zehirli değildir.
- Pişirmek mantarın zehirliliğini ortadan kaldırır.
- Mantarı ayran veya yoğurt içinde bekletip yemek zehirlenmeyi önler.”
"HİÇBİR BİLİMSEL GERÇEKLİĞİ YOK"
“Bu görüşlerin hiçbir bilimsel gerçekliği yoktur ve bunlara güvenerek mantar toplamak, tüketmek sakıncalı ve tehlikelidir” diyen Pekşen, “Mantar yiyen bir kişide zehirlenme belirtileri görülmesi halinde en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Zehirlenmeler konusunda 114 numaralı Ulusal Zehirlenme Danışma Merkezi(UZEM)’den bilgi alınabilir” şeklinde konuştu.