Alabanda, Aydın'ın Çine İlçesi’ne 9 km uzaklıktaki Doğanyurt Mahallesi’nin Araphisar bölgesinde yer alıyor. MÖ 4. Yüzyılda Helenleşmeden önce bir Karya kenti olan Alabanda’da Hellenistik dönemden kalan kent surları, bouleterion, agora, tiyatro, Roma hamamları, Zeus Khrysaoris Tapınağı, anıt mezarlar, başlıca kalıntılar olarak görülebiliyor. Alabanda’nın üzerinde bulunan Araphisar Mevkiinde 12 aile ve yaklaşık 25 kişi tarihle iç içe bir yaşam sürüyor. Tarih kokan toprakların üzerinde yaşamını sürdüren 56 yaşındaki Önder Karaduman, diğer komşuları gibi zeytin ve hayvancılık ile uğraşıyor. Evli ve 3 çocuk sahibi olan Önder Karaduman, atalarından kalan bu mekanı bırakıp gitmek istemese de bir gün Alabanda’da kazı çalışmalarının genişlemesiyle birlikte burayı terk etmek zorunda kalacaklarını söylüyor.
“ALABANDA GÜN YÜZÜNE ÇIKMALI”
Birçok ailenin yapılan kazılar nedeniyle evlerinden ayrıldığını, devletin bu kişilere ev paralarını tahsis ettiğini söyleyen Önder Karaduman, “Buradan kendi isteğin ile çıkmak istersen devletten para alamazsın. Biz burada 12 hane kaldık. Vaktimiz geldiğinde bizde buradan gitmek zorunda kalacağız. Benim düşüncemi sorarsanız biz buradan gitmek istemiyoruz. Buradan güzelini nerede bulacağız. Yıllardır bu topraklarda yaşıyoruz. Ama bu toprakların altında açığa çıkması gereken bir tarih var” dedi.
KAZIDA İŞÇİ OLARAK DA ÇALIŞABİLİYORLAR
Karaduman, Araphisar Mevkiinde yaşayan kişilerin evlerine veya bahçelerinde bir küçük çukur bile kazmalarına iznin olmadığını, Kültür ve Turizm Bakanlığının kendilerine sadece toprağı sürerek, ekebilmelerine izin verdiğini söyledi. Karaduman, komşuları ile birlikte eskiden bir araya geldiklerini şimdilerde azalan nüfus ile birlikte herkesin kendi derdine düştüğünü, gündüzleri çalıştıklarını, akşamları evlerinde ya da kahvehanede vakit geçirdiklerini belirtti. Karaduman, Alabanda antik kentinin şu anki sakinlerini de yaklaşık 15 sene sonra tamamen yitireceğini düşündüğünü, bazı kişilerin göç etmek istediğini, kendisinin ise ‘’Gidin’’ dendiği zaman gideceğini söyledi. Karaduman, yabancı turistlerin ilgi gösterdiği Alabanda antik kentini ziyaret eden çok az sayıda Çineli olduğunu, Çinelilerin daha çok gelmesi istediğini ifade etti.
ARTIK İNSANLAR ALABANDA'YA SAHİP ÇIKIYOR
Yetkililer, Alabanda antik kenti üzerinde bundan 50 sene öncesinde yaşayanların kente zararları olduğunu, bölgeden buldukları sikke ve benzeri tarihi eserler ile bahçelerinden çıkan heykelleri turistlere satmaya çalıştıklarını, sikkelerin yağmur suyu ile birlikte aktığı o dönemlerdeki insanların uzaklaştırıldığını, şuanda yaşayanların sakin ve bilinçlenmiş, Alabanda’nın değerini bilen insanlar olduğunu bildirdi. Bu nedenle burada yaşamalarının bir tehlike oluşturmadığını, geceleri kentin bekçiliğini de yaptıklarını, şüpheli bir durum olduğunda kentin bekçisi ve güvenlik görevlilerine bildirdiklerini ifade etti.