Leylekler Tek Tek Halkalandı!

Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ve İzmir Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü’nün protokolleri kapsamında, Ege Üniversitesi – EKODOSD protokolleriyle, ADM Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin katkılarıyla, Aydın Söke’ye bağlı Gölbent, Serçin ve Avşar’da, Yenipazar’a bağlı Direcik’te ve Nazilli’ye bağlı Esenköy’de (Arpaz) leylek yavrularının halkalamaları yapıldı.
2 gün devam eden halkalama çalışmaları Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Ortaç Onmuş’un koordinatörlüğünde, yüksek lisans öğrencisi Elçin Soydan, Ozan Kavuklu, EKODOSD’tan Bahattin Sürücü, Yeşim Cinbaş, Ahmet Taşcı, Serap Çubukçu, Necla Taşcı, Aslı Keçelioğlu, Bilgekağan Sarohan, Abdullah Kavak ve Emine Kavak katıldı. EKODOSD yönetim kurulu üyesi yönetmen Yavuz Pullukçu tarafından, leyleklerle ilgili belgesel çekimleri yapıldı.

Yavru leyleklerin ağırlıkları, gaga boyları, Tarsus(kanat) uzunlukları ölçüldü. Akrabalık ilişkileri, başka bölgelere gidip gelmedikleriyle, cinsiyet tayinleri ve bilimsel araştırmalarda kullanılmak için her yavrudan tüy örnekleri alındı.

Üzerinde 4 harften oluşan harf kombinasyonları bulunan, uzaktan da okunabilen Mavi-Beyaz PVC plastik halkalar, yavru leyleklerin sağ bacaklarına takıldı.

Eko Sistemi Koruma ve Doğa Severler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü “Hem bilimsel çalışmalar, hem de köylerde farkındalık yaratmak için yapılan çalışmalarla yöre insanları bilinçleniyor, özellikle leyleklerin başına olumsuz bir durum geldiğinde hemen ilgileniyorlar. Leyleklerin gelişini büyük sevinçle karşılayan yöre insanları, göç yaptıklarında ise ailelerinden birileri gitmiş gibi hüzünleniyorlar.” dedi.

ADM Elektrik Dağıtım şirketinin leylek yuvaları üzerine yaptığı yuva platformları sayesinde, elektrik çarpılmalarının büyük oranda engellendiği görüldüğünü sözlerine ekleyen Sürücü, ”Ancak leylek yavrularını tehdit eden en önemli sorunların başında, çevre kirliliği gelmektedir. Çevre kirliliğinin daha az olduğu geçmiş yıllarda yuvalara daha çok ot, saman türü malzeme taşıyan leylekler, artık doğanın her köşesine atılan naylon plastik atıklar, gübre çuvalları, eski kıyafetler gibi pek çok atık malzemeyi yuvalarına taşıdığı görülmektedir. Özellikle kırsal kesimlerde hayvancılık yapılan bölgelerde, samanların bağlandığı plastik siyah iplerin doğaya atılması sonucu, bu ipler leylekler tarafından yuvaya taşınmakta ve yavruların altına yumuşak olsun diye konulmaktadır. Yavrular büyüdükçe ve hareketli olmaya başladıkça, bacakları ve boyunlarına dolanan bu ipler, zaman içinde ya ölümlerine ya da bacaklarının kopmasına neden olmaktadır. Yapılan çalışmalarda bazı yavruların öldüğü tespit edilmiş, 3 yavru da bacaklarına dolanan iplerden kurtarılmıştır.” dedi.

İnsanların çevreye atmış olduğu atıkların başka canlıları nasıl olumsuz etkilediğinin çarpıcı örnekleri leylek yuvalarında görülmektedir. Doğadaki çevresel atıklar, leyleklerin davranışlarında değişiklik yaratarak, doğada gördüğümüz çöplerle dolu manzaraların aynısını artık leylek yuvalarında da görebilmekteyiz.

Doğal dengenin çok önemli türlerinden biri olan leylekler, tarım zararlılarını azaltması bakımından çiftçilerin yakın dostudurlar. Leyleklerin çoğalması zirai ilaçların azalmasını sağlayacaktır. Leyleklerin korunması, bir bakıma insanların ve doğal dengenin korunmasını sağlayacaktır.